Szanta zwyczajna – na płuca, serce, nerwy i ogólne wzmocnienie
12 czerwca 2025
Szanta zwyczajna [Marrubium vulgare], zwana krzeciną, krzeszyną jest uniwersalnym ziółkiem o szerokim działaniu.
Starożytni wierzyli, że że odpędza złe i stosowali jako odtrutkę. W średniowieczu krzecinę powszechnie uprawiano w przyklasztornych ogrodach, chorym na gruźlicę podawali sok z szanty z gotowany z miodem. W XVII wieku roślinę zaczęto używać do produkcji piwa.
Szanta była ulubionym ziołem św. Hildegardy. Mnisza uważała ziele za cudowny środek na przeróżne choroby. „Jest ciepła, ma w sobie wystarczającą ilość soku i pomaga na różne choroby. A jeśli ktoś ma chore (słabe) i popękane wnętrzności, to niech pije często, a to je wyleczy”. Ziele polecał Paracelsus, ks. Kneipp, słynny szwajcarski zielarz Kunzle.
Szanta zwyczajna
Nazwa botaniczna pochodzi od hebrajskiego marrob, i oznacza gorzki sok jednej z roślin używanej w Palestynie podczas święta Paschy. Szanta jest wieloletnią rośliną z rodziny jasnowatych. Z wyglądu przypomina jasnotę białą, ale jest jaśniejsza.
Wyrasta do wysokości od 30 do 60 cm. Ma wzniesione gałęziaste łodygi, z których wyrastają karbowane liście. Dolne zaokrąglone, górne jajowatego kształtu pokryte jasnymi włoskami, w dotyku filcowate.
Szanta zwyczajna dziko rośnie przy drogach, na łąkach i pastwiskach. Ale coraz trudniej ją znaleźć, jest gatunkiem krytycznie zagrożonym. Łatwo uprawiać w ogrodach, jest niewymagającą wieloletnią rośliną i bez problemu przetrzymuje zimę. Surowcem zielarskim są części naziemne zbierane przed i w okresie kwitnienia (maj-lipiec)
Tradycyjne zastosowania
Historyczne zapiski wskazują, że lecznicze działanie szanty znano ponad dwa tysiące lat temu. Starożytni Egipcjanie nazywali „nasieniem Horusa”, stosowali przy chorobach układu oddechowego i jako antidotum na trucizny.
Paracelsus nazywał „lekarstwem na płuca”. W XVII wieku, Nicholas Culpeper pisał: „Syrop zrobiony z szanty uważam za doskonałą pomoc w usuwaniu twardej flegmy i zimnej wydzieliny z płuc osób starszych, zwłaszcza gdy mają astmę i krótki oddech”.
Profil energetyczny
Smak: Gorzki, słony, ostry
Energetyka: Chłodzi, osusza
Tkanki: Płuca, śledziona
Działanie: Usuwa patologiczne ciepło, flegmę, tonizuje śledzionę, porusza energię Qi, uspokaja drżenia
Medycyna wschodnia stosuje szantę w leczeniu uporczywego kaszlu i przekrwienia zatok. Jako zioło chłodzące skuteczne w obniżaniu gorączki, łagodzenia bólów głowy, objawów przeziębienia i grypy, które dotykają okolic głowy, szyi, klatki piersiowej. Przy dolegliwościach trawiennych, skurczach, drżeniu, drgawkach. Zewnętrznie w leczeniu półpaśca, zmian skórnych, egzemy, owrzodzeń i ran. Jako środek do płukania gardła i jamy ustnej przy infekcjach.
Co mówi nauka
Szanta jest bogata w olejki eteryczne, garbniki, kwasy organiczne, flawonoidy, śluzy, sterole, saponiny. Główny związek marubina (występuje wyłącznie w szancie) ma działanie mukolityczne, rozrzedzające flegmę i rozluźniające drogi oddechowe. Pomaga łagodzić kaszel, katar, zatkane zatoki.
Szanta jest przydatna szczególnie w zakresie wspomagania układu oddechowego i dobrego samopoczucia w okresie przeziębień i grypy. Pomaga przy nawracających infekcjach gardła powiązanych z przewlekłym przekrwieniem wątroby. Również w stanach, gdy ból gardła utrzymuje się długo po zakończeniu infekcji. Łagodzi ból, koi błony śluzowe, obkurcza naczynia krwionośne. Przy grypie pomaga „wypocić” gorączkę.
Działanie: wykrztuśne, przeciwbólowe, moczopędne, oczyszczające, rozkurczowe, antybakteryjne, przeciwzapalne, napotne, odrobaczające, przeciwnowotworowe, łagodnie uspokajające.
- Rozszerza naczynia krwionośnie, tonizuje serce i układ nerwowy
- Łagodzi kaszel, rozrzedza i odkaża wydzielinę ułatwiając odkrztuszanie
- Działa łagodnie, nie wysusza błon śluzowych, ale delikatnie oczyszcza
- Poprawia pracę wątroby, dróg żółciowych, łagodzi podrażnienia żołądka i błon śluzowych jelit
Główne wskazania:
- Uporczywy kaszel, nieżyt oskrzeli, zapalenie opłucnej, astma, rozedma płuc, koklusz, świszczący oddech.
- Przekrwienie zatok, ból gardła, zapalenie błon śluzowych, grypa, przeziębienie z gorączką, zaczerwienione oczy.
- Zaburzenia trawienia, kamica żółciowa, żółtaczka, obrzęk wątroby, śledziony.
- Osłabiony układ nerwowy, nerwica. Zaburzenia czynności serca, kołatanie, nadciśnienie [1]
- Hemoroidy, infekcje intymne, nadmierna potliwość stóp, zapalne zmiany skórne.
Szanta przepisy zielarskie
Napar z szanty
Łyżkę ziela zaparza się pół godziny w 200 ml wody. Pije w kilku porcjach, zewnętrznie przy upławach i do płukania gardła zaparza się z rumiankiem.
- W schorzeniach wątroby, dróg żółciowych, bolesnych skurczach bolesnych łączy z miętą, mniszkiem, krwawnikiem, koprem włoski, bobrkiem trójlistnym.
- Przy nerwowości, niemiarowości bicia serca z głogiem, walerianą, melisą i miłkiem wiosennym.
- W mieszankach wykrztuśnych z macierzanką babką, ślazem, pierwiosnkiem. Dwie łyżki szanty lub mieszanki na 2 szklanki wrzątku. 10 minut się parzy i pije 2-3 razy dziennie.
- Na choroby płuc szantę dobrze jest łączyć z podbiałem, dziewanną , lobelią, prawoślazem, lukrecją i hyzopem . Odrobina miodu do herbatki łagodzi mocno gorzki smak.
Syrop na przewlekły kaszel
Napar z 100 g ziela na 3/4 litra wody podgrzewać z 2 szklankami cukru do uzyskania konsystencji syropu. Pije się łyżkę 3, 4 razy dziennie.
Nadkwasota
Wymieszać suche nasiona koperku ogrodowego z szantą, majerankiem, krwawnikiem, tysiącznikiem i kłączem tataraku. Popija się napar z łyżki mieszanki na szklankę wrzątku.
Lekarstwa św. Hildegardy
Na kaszel:
Wymieszać po 4 łyżki kopru włoskiego, ogrodowego 3 łyżki szanty. Gotować 5 minut w 3/4 l wina. Pije się 3 razy dziennie kieliszek. „Kto kaszle, niech weźmie tę samą wagę kopru i koperku, doda trzecią część szanty, ugotuje z winem. Przecedzi przez płótno i pije, a jego kaszel złagodnieje”
Gardło:
Zagotować łyżkę ziela szanty z 1/8 litra wody. Po przecedzeniu dodać 1/4 litra wina i ponownie zagotować. Pije się 2 razy dziennie do ustąpienia objawów. „Kto choruje na gardło, niech ugotuje ją w wodzie, a następnie przecedzi przez płótno. Doda do wywaru dwukrotnie większą objętość wina. I zagotuje w misce z dostateczną ilością tłuszczu, a często to pijąc, będzie wyleczony.
Przepuklina, słaba tkanka łączna
Łyżkę szanty gotować ze szklanką wina 5 minut. Po odcedzeniu dodać 3 łyżki miodu. Pije się 3 razy dziennie dziennie kieliszek.
Choroby wątroby przepis o. Grzegorza Soroki
Wymieszać po 100 g korzenia mniszka, dziurawca, rumianku i krwawnika. Dołożyć po 50 g szanty, rdestu ptasiego, pokrzywy i perzu. Łyżkę ziół parzyć pół godziny pod przykryciem w szklance wrzątku. 2-3 razy dziennie pije się ciepły napar. Stosuje w przewlekłym zapaleniu wątroby, marskości poalkoholowej.
Uwagi: Nie stosuje się w ciąży. Duże dawki preparatów z szanty powodują spadek ciśnienia krwi. Ziele wchodzi w skład wielu mieszanek. W tym granulatu Cholegran na niedomogi wątroby, dróg żółciowych i problemy trawienne.
The post Szanta zwyczajna – na płuca, serce, nerwy i ogólne wzmocnienie appeared first on Sekrety-zdrowia.org.
czytaj cały artykuł...