Amerykański prezydent Donald Trump w piątek nie wykluczył, że izraelski atak na Iran może zwiększyć szanse na zawarcie porozumienia nuklearnego z Teheranem – podał w piątek Axios. Zaznaczył też, że Izrael podczas ataku wykorzystał „wspaniały amerykański sprzęt”.

Trump, pytany o to, czy izraelski atak zniweczył podejmowane przez niego działania dyplomatyczne w sprawie Iranu, odparł: „Nie sądzę. Może przeciwnie. Może teraz będą poważnie negocjować”.

Prezydent powiedział o tym Axiosowi chwilę przed udaniem się do pokoju dowodzenia na posiedzenie na temat Iranu.

„Dałem Iranowi 60 dni, dziś jest dzień 61. Powinni byli zawrzeć umowę” – dodał. „Nie mogłem doprowadzić do zawarcia przez nich umowy przez 60 dni. Byli blisko, powinni byli to zrobić. Może teraz to się wydarzy” – podkreślił.

Trump zaznaczył, że to był „wielki dzień”, a Izrael podczas ataku wykorzystał „wspaniały amerykański sprzęt”.

Axios napisał, że Trump chce wykorzystać rozpoczętą przez Izrael wojnę do tego, by Iran, którego pozycja teraz osłabła, wrócił za stół negocjacyjny.

W piątek Trump po raz pierwszy od ataku, który Izrael przeprowadził nad ranem, rozmawiał z premierem Izraela Benjaminem Netanjahu. Trump nie ujawnił szczegółów rozmowy, ani nie sprecyzował, czy Izrael prosił USA o bezpośrednie zaangażowanie w operację.

Wcześniej Trump powiedział telewizji NBC News, że Iran „stracił okazję do zawarcia dealu”, ale może mieć teraz kolejną sposobność, by podpisać z USA porozumienie nuklearne. Dodał, że „przedstawiciele Iranu” dzwonią do niego, „sugerując”, że nadal chcą zawrzeć umowę.

„Teraz (Irańczycy) mogą mieć kolejną okazję. Zobaczymy” – oświadczył prezydent.

Wcześniej Trump powiedział, że Iran musi zawrzeć porozumienie zanim nic nie pozostanie z tego kraju i musi uratować to, co było znane jako irańskie (perskie) imperium.

Prezydent poinformował, że dawał Iranowi „okazję po okazji do zawarcia dealu”; dodał, że namawiał Irańczyków na deal, ale niezależnie od tego „jak bardzo próbowali, nie byli w stanie tego zrobić”.

Teraz jednak – ocenił Trump we wpisie na swej platformie Truth Social – nadszedł czas na to, by znaleźć rozwiązanie dla sytuacji, która zaistniała, ponieważ „kolejne, już planowane ataki (na Iran) będą bardziej brutalne”.

Jak zwraca uwagę agencja Associated Press, prezydent nie wyjaśnił, czy znane mu są plany Izraela.

„Doszło już do licznych ofiar i wielkiego zniszczenia, ale jest jeszcze czas, by powstrzymać tę masakrę” – dodał Trump. „Nie – dla kolejnych śmierci, nie – dla dalszego zniszczenia, PO PROSTU ZRÓBCIE TO, ZANIM BĘDZIE ZA PÓŹNO (pisownia oryginalna)” – głosi wpis prezydenta, adresowany do irańskich władz.

Państwowy izraelski nadawca Kan podał wcześniej w piątek, że Izrael w pełni skoordynował z USA swoje działania w sprawie Iranu i powiadomił Stany Zjednoczone przed uderzeniem na irańskie cele.

Przedstawiciel władz Izraela, który nie został wymieniony z nazwiska, powiedział stacji Kan, że ostatnie doniesienia o nieporozumieniach między Izraelem a USA były fałszywe, lecz celowo nie zostały zdementowane i stanowiły element dezinformacji, służącej zmyleniu Iranu.

We wtorek portal Axios podał, że dzień wcześniej Trump poinformował Netanjahu w rozmowie telefonicznej, iż jest przeciwny operacji militarnej wymierzonej w Iran, ponieważ uważa, że istnieje szansa na osiągnięcie porozumienia nuklearnego z Teheranem.

W wydanym w piątek oświadczeniu sekretarz stanu USA Marco Rubio napisał: „Izrael podjął jednostronne działania przeciwko Iranowi. Nie jesteśmy zaangażowani w ataki na Iran, a naszym najwyższym priorytetem jest ochrona amerykańskich sił w regionie”.

Izrael rozpoczął w piątek nad ranem ataki na Iran, deklarując, że ich celem są obiekty nuklearne i wojskowe. Według irańskich mediów i urzędników, operacja była wymierzona m.in. w kluczowy zakład wzbogacania uranu w Natanz w środkowej części Iranu oraz obiekt w Parczin, gdzie, w ocenie ekspertów, prowadzone są badania nad bronią jądrową. W piątek rano siły izraelskie zaczęły przechwytywać irańskie drony. Iran ocenił izraelski atak jako deklarację wojny.

USA i Iran od kwietnia przeprowadziły pięć rund rozmów o porozumieniu, które ma ograniczyć irański program nuklearny w zamian za zniesienie części sankcji przeciwko Teheranowi. Waszyngton podkreśla, że głównym celem umowy jest uniemożliwienie zbudowania broni atomowej przez Iran.

O tym, że według amerykańskiego wywiadu Izrael przygotowuje się do uderzenia na irańskie obiekty nuklearne poinformowała pod koniec maja telewizja CNN. Izraelski rząd nie skomentował tych doniesień. (PAP)

ndz/ fit/ ap/

Axios: Witkoff nadal chce rozmów z Iranem w niedzielę, ale Teheran wyklucza swój udział

Specjalny wysłannik ds. Bliskiego Wschodu Steve Witkoff nadal chce spotkać się z szefem MSZ Iranu na kolejną rundę negocjacji dotyczących irańskiego programu atomowego w niedzielę – podał portal Axios. Irańczycy mieli jednak odmówić udziału w rozmowach.

Jak podał portal, powołując się na przedstawiciela administracji USA, Witkoff ma nadzieję, że izraelski atak na Iran nie zniweczy planowanego już wcześniej spotkania z szefem irańskiej dyplomacji Abbasem Aragczim, lecz Teheran wyklucza taką możliwość.

Według doniesień mediów spotkanie – które miało być już szóstą rundą rozmów – było planowane na niedzielę w Omanie. Jeszcze na kilka godzin przed izraelskim uderzeniem prezydent USA Donald Trump mówił, że obie strony są bliskie porozumienia, lecz stwierdził, że Iran musi „negocjować mocniej” i wyrzec się programu wzbogacania uranu. Mówił też, że jest przeciwny uderzeniu na Iran, dopóki uważa, że porozumienie jest możliwe do osiągnięcia, bo taki atak może pogrzebać szanse dyplomatycznego rozwiązania.

Już po ataku Izraela Trump stwierdził jednak m.in. w rozmowie z Axiosem, że nie sądzi, by izraelska operacja zagroziła rozmowom dyplomatycznym.

„Może teraz będą poważnie negocjować” – stwierdził prezydent. W wypowiedziach dla innych mediów zachęcał Iran do negocjacji, twierdząc, że Teheran ma teraz „drugą szansę”.

Pięć dotychczasowych rund rozmów z Iranem nie przyniosło przełomu, głównie ze względu na żądania USA, by Iran zrezygnował ze swojego programu wzbogacania uranu. Władze w Teheranie konsekwentnie wykluczały taką możliwość.

(PAP)

osk/ mms/

Artykuł Trump uważa, że atak Izraela może zwiększyć szansę na nuklearny deal z Iranem. Irańczycy – wręcz przeciwnie pochodzi z serwisu Nowy Dziennik.